25-nji iýulda, Tarim nebit ýatagynyň Bozi Dabei ultra çuň gaz ýatagynda 10 milliard kub metr önümçilik kuwwatynyň gurluşyk taslamasy Hytaýyň iň uly ultra çuň kondensat gaz ýatagynyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegini we gurluşygyny alamatlandyrdy. Bozi Dabei gaz ýatagynda ýyllyk nebit we gaz önümçiligi 14-nji bäşýyllyk meýilnamanyň ahyryna degişlilikde 10 milliard kub metre we 1,02 million tonna ýeter, bu bolsa her ýyl bir million tonna ýokary öndürijilikli nebit ýatagyny goşmak bilen deňdir. Milli energiýa howpsuzlygyny üpjün etmek we tebigy gaz üpjünçiligini ýokarlandyrmak üçin möhüm ähmiýete eýe.
Bozi Dabei gaz meýdançasy, Sinjan welaýatynyň Týanşan daglarynyň günorta eteginde we Tarim basseýniniň demirgazyk çetinde ýerleşýär. Bu soňky ýyllarda Kela Kesen trillion kub metr atmosfera sebiti açylandan soň Tarim Nebit ýatagynyň ultra çuň gatlagynda ýüze çykarylan ýene bir trillion kub metr atmosfera sebiti, şeýle hem Hytaýda tebigy gazyň arassa energiýa gorlaryny köpeltmek üçin "14-nji bäş ýyllyk meýilnamada" esasy gaz öndürýän ýerlerden biridir. 2021-nji ýylda Bozi Dabei gaz ýatagy 5,2 milliard kub metr tebigy gaz, 380000 tonna kondensat we 4,54 million tonna nebit we gaz ekwiwalenti öndürdi.
14-nji bäşýyllyk meýilnama döwründe Tarim Oilfield, Bozi Dabei gaz ýatagynda 60-dan gowrak täze guýyny ýerleşdirip, ýyllyk bir million tonna ösüş depgini bilen gaz ýatagynyň çalt öndürilmegine kömek eder. Esasan üç esasy taslamadan: tebigy gaz gaýtadan işleýän zawodlardan, kondensaty durnuklaşdyryjy enjamlardan we nebit-gaz eksport turbalaryndan ybarat täze ýer skelet taslamasy gurlar. Gündelik tebigy gazy gaýtadan işlemek kuwwaty geçmişdäki 17,5 million kub metrden 37,5 million kub metre çenli ýokarlandyrylar we nebit we gaz öndürmek kuwwatyny doly boşadar.
Daşary ýurtlarda 1500-den 4000 metre çenli orta we ýalpak atmosfera nebit we gaz howdanlaryndan tapawutlylykda, Tarim nebit ýatagyndaky nebitiň we gazyň aglaba bölegi ýedi-sekiz kilometr ýerasty çuň gatlaklarda ýerleşýär. Gözleg we ösüş kynçylygy dünýäde seýrek we Hytaýa mahsus. Buraw we pudakdaky gutarnykly kynçylygy ölçemek üçin 13 görkezijiniň arasynda Tarim nebit ýatagy, şolaryň 7-sinde dünýäde birinji ýerde durýar.
Soňky ýyllarda Tarim nebit ýatagy Hytaýda iň ýokary emele gelen basyşy bolan Bozi 9 gaz howdanyny öz içine alýan 19 sany uly we orta gaz ýatagyny üstünlikli özleşdirdi we Hytaýyň üç esasy gaz ýatagynyň birine öwrüldi. Günbatar-Gündogar gaz turbageçirijisiniň aşaky akymy 308,7 milliard kub metrden geçdi we Günorta Sinszýan sebitine gaz üpjünçiligi 48,3 milliard kub metrden geçdi we 15 welaýatda, şäherde we Pekin we Şanhaý ýaly 120-den gowrak iri we orta şäherde 400 milliona golaý ýaşaýjynyň peýdasyna boldy. Sinjan welaýatynyň bäş günortasyndaky 42 okrugy, şäheri we oba hojalygy we çopan hojalygyny öz içine alýar, Hytaýyň gündogaryndaky energiýa we senagat gurluşynyň optimizasiýasyny we sazlanyşyny ep-esli derejede ösdürýär, Sinszýanyň ykdysady we sosial ösüşine itergi berýär we ägirt uly sosial, ykdysady we ekologiki ekologiýa peýdalaryny döredýär.
Bozi Dabei gaz ýatagynda işlenip düzülen kondensat nebitiniň we gazyň, uglewodorodlar we ýeňil uglewodorodlar ýaly seýrek uglewodorod komponentlerine baýdygy habar berildi. Downurt tarapyndan gyssagly zerur bolan ýokary derejeli nebithimiýa çig mal bolup, aşaky etan we suwuk uglewodorod önümçiligini hasam artdyryp, nebithimiýa senagatynyň zynjyrynyň kämilleşmegine, amatly çeşmelerden intensiw peýdalanmagyna we çuňňur özgerişlere itergi berip biler. Häzirki wagtda Tarim nebit ýatagy 150 million tonnadan gowrak kondensat nebitini we gazyny öndürip, kondensat nebitiniň we gazyň senagat derejesinde ulanylmagyny netijeli goldaýar.
Iş wagty: 10-2023-nji aprel
